شرکت های توزیع نیروی برق از زیر مجموعه های شرکت توانیر¹  بوده و در حال حاضر تعداد 39 شرکت توزیع نیروی برق در سراسر ایران مشغول به فعالیت هستند.

اهداف و خط مشی و به نوعی شرح وظایف شرکت های توزیع نیروی برق در موضوعات زیر تعیین شده است:
در راستای دستیابی به اهداف شرکت و در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه، سیاست ها، برنامه ها و استانداردهای وزارت نیرو² (از جمله استانداردهای ناظر به کیفیت برق، قابلیت اطمینان و تلفات شبکه های توزیع برق و مقررات ناظر به اطمینان از پرداخت بهای برق) و با رعایت اصول بازرگانی و اقتصادی، شرکت به انجام عمليات و معاملاتی که برای مقاصد تعریف شده، ضروری و يا مرتبط بوده و به صرفه و صلاح آن باشد، از جمله اقدامات زير، مجاز می باشد:

1- ایجاد، توسعه، بهینه سازی و خرید شبکه و تاسیسات توزیع نیروی برق در حوزه فعالیت شرکت و در صورت نياز با اخذ مجوز های لازم در ساير مناطق

2- اجرای طرح های غیر انتفاعی از محل منابع عمومی با رعایت قوانین و مقررات مربوط به این گونه طرح ها

3- بهره برداری، تعمیر و نگهداری شبکه ها و تاسیسات توزیع نیروی برق متعلق به شرکت

4- همکاری با شرکت های برق منطقه ای³ در جانمایی بهینه پست های فوق توزیع

5- راهبری و پایش شبکه های توزیع برق

6- ارائه خدمات مورد نیاز برای دسترسی سایر عرضه کنندگان برق به شبکه های توزیع به منظور خرید، فروش و جابجایی (ترانزيت) برق با دريافت حق جابجايی (حق ترانزيت)

7- خرید، فروش (از جمله شامل روش های مختلف پیش فروش و پیش خرید) و جابجایی برق

8- انجام اقدامات لازم برای اطمینان از تامین مستمر برق، از جمله عقد قرارداد های خرید و یا پیش خرید از عرضه کنندگان، با رعایت مقررات بازار برق و تحويل آن به مشترکين

9- ارائه خدمات به مشترکین و فراهم نمودن امکانات لازم برای قبول تقاضای جدید و  واگذاری اشتراک و یا تغییر ظرفیت اشتراک های موجود در حوزه فعاليت شرکت

10- مدیریت بار، مصرف و تقاضای انرژی برق (مدیریت سمت تقاضا) در جهت مصرف بهینه برق

11- بهره برداری، تعمیر و نگهداری تاسیسات و تجهیزات برق متعلق به سایرین (در صورت اخذ مجوز های لازم)

12- حمایت از پژوهش های کاربردی و انجام فعالیت های تحقیقاتی مرتبط با بخش توزیع از طریق مراجع تخصصی و ذيصلاح

13- حمایت از توسعه ظرفیت های مشاوره ای و پیمانکاری و فن آوری های جدید به منظور کاهش هزينه ها و افزايش بهره وری و ارتقا سطح خدمات به مشتريان

14- فروش برق به صورت عمده به موسسات برق دارای پروانه مجاز به منظور تحویل به مصرف کنندگان

15- برون سپاری امور مطالعاتی و عملیاتی اجرایی رقابت پذیر؛ اعم از بهره برداری، تعمیر و نگهداری، توسعه و بهينه سازی شبکه و تاسيسات و ارائه خدمات مشترکين

16- ارایه خدمات به وزارت نیرو در اجرای ماده چهار قانون سازمان برق ایران⁴  و یا سایر قوانین و مقررات

17- انجام سایر فعالیت هایی که شرکت توانیر برای تحقق اهداف خود در بخش توزیع به شرکت، محول می کند.

18- فراهم نمودن امکان استفاده از دارایی های شرکت جهت ارایه خدمات زیر بنایی توسط سایر اشخاص در ازای دریافت ما به ازای آن در چارچوب دستورالعمل مصوب مجمع عمومی و البته به نحوی که خدمات اصلی شرکت را دچار مخاطره نکند.

اهم حوزه فعالیت شرکت های توزیع نیروی برق:
1) ارائه کلیه خدمات مربوط به توزیع انرژی الکتریکی در سطح مناطق تعریف شده
2) ارائه خدمات مربوط به فروش و  واگذاری انشعاب برق شامل صدور قبض برق، تبدیل آمپراژ، جمع آوری، جابجایی و نصب مجدد انشعاب، کاهش و افزایش دیماند⁵ و غیره
3) کنترل و بازرسی از لوازم اندازه گیری مشترکین و اعمال تعرفه های مناسب مطابق با استانداردها و آیین نامه های وزارت نیرو
4) توسعه و احداث شبکه 20 کیلوولت و فشار ضعیف
5) ارائه خدمات مربوط به تامین و بهبود روشنایی معابر عمومی
6) ارائه خدمات مربوط به بهینه سازی و بهره برداری از شبکه ها و تاسیسات توزیع
7) ارائه خدمات مربوط به رفع خاموشی از مشترکین و کنترل و نظارت بر توزیع انرژی الکتریکی

علی رغم توجه اولیه به موضوع دولت الکترونیک⁶ ولی همچنان نیاز به برقراری تماس های تلفنی و مراجعات حضوری مردم به ادارات و سازمان های دولتی وجود دارد؛
به همین منظور ثمین صنعت در منوی وبلاگ و اخبار خود، آدرس، شماره تلفن و وبسایت شرکت های توزیع نیروی برق ایران و  مراکز و ادارات برق شهر تهران را با آخرین تغییرات ارائه می کند.

آدرس و تلفن شرکت های توزیع نیروی برق

شركت توزيع نيروی برق استان آذربايجان شرقی: eaedc.ir
تبریز- بلوار استاد شهریار- خیابان گلکار
32383514-22(041)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق شهرستان تبريز: toztab.ir
تبریز- کوی ولی عصر- خیابان نظامی- اول قطران
33328946-49(041)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان آذربايجان غربی: waepd.ir
ارومیه- خ سربازان گمنام(برق)- نرسیده به چهارراه مخابرات
31104500(044)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان اردبيل: aped.ir
اردبیل- شهرک اداری کارشناسان
33741600(045)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان اصفهان: epedc.ir
اصفهان- خیابان دکتر شریعتی
36273011-14(031)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق شهرستان اصفهان: eepdc.ir
اصفهان- خیابان عباس آباد- جنب رستوران شهرزاد
36613011-3(031)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان البرز: aepdc.ir
کرج- بلوار طالقانی شمالی- بالاتر از پل آزادگان- ابتدای بلوار امام رضا
32122000(026)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان ايلام: bargh-ilam.ir
ایلام- بلوار مدرس
33333020(084), 33333040(084)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان بوشهر: bedc.ir
بوشهر- خیابان امام خمینی
33332715-18(077)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان تهران: tvedc.ir
تهران- خیابان هفده شهریور- جنب متروی میدان شهدا
35081200(021), 35081259(021)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق تهران بزرگ: tbtb.ir
تهران- انتهای خیابان کارگر- شهرک والفجر- انتهای خ سوم
85122500(021)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان چهار محال بختياری: chb-edc.ir
شهرکرد- بلوار شریعتی- تقاطع خیابان فردوسی
32254740-3(038)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان خراسان جنوبی: skedc.ir
بیرجند- سایت اداری- بلوار پیامبر اعظم
32400450-3(056)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان خراسان رضوی: kedc.ir
مشهد- بلوار فرهنگ- بین فرهنگ 28 و 30
38937290(051)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق شهرستان مشهد: meedc.ir
مشهد- بلوار خیام جنوبی
31703(051)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان خراسان شمالی: nkedc.ir
بجنورد- انتهای خ طالقانی غربی- نرسیده به میدان بازرگانی
31777000(058)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان خوزستان: kepdc.co.ir
اهواز- امانیه-خیابان شهید منصفی
33364801-3(061)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق شهرستان اهواز: aepdco.ir
اهواز- بلوار پاسداران- روبروی بیمارستان ابوذر
34490700(061)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان زنجان: zedc.ir
زنجان- خیابان سعدی شمالی
33440011-13(024)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان سمنان: semepd.ir
سمنان- شهرک گلستان- میدان الغدیر
33435160-9(023)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان سیستان و بلوچستان: sbepdc.ir
زاهدان- خیابان دانشگاه- حد فاصل دانشگاه 37 و 39
31137000(054), 33440101(054)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان فارس: farsedc.ir
شیراز- خیابان معدل- حد فاصل فلسطین و ملاصدرا- ساختمان 147
32319374-80(071)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق شهرستان شيراز: shirazedc.co.ir
شیراز- میدان آزادی- خیابان جهادسازندگی- نبش کوچه 3
32272101-5(071)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان قزوین: qazvin-ed.co.ir
قزوین- خیابان طالقانی
33239000(028)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان قم: qepd.co.ir
قم- خیابان توحید- نبش میدان امینی بیات
38828280(025)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان کردستان: kurdelectric.ir
سنندج- بلوار جانبازان
33283601(087)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق جنوب استان كرمان: sked.co.ir
کرمان- بلوار جمهوری اسلامی
32110403-5(034)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق شمال استان كرمان: nked.co.ir
کرمان- خیابان خواجو- خ توانیر
32520501-2(034)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان کرمانشاه: kpedc.ir
کرمانشاه- خیابان شهید امجدیان(سیلو)
38235159-62(083)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق استان كهكيلويه و بويراحمد: kbepdco.ir
یاسوج- بلوار شهید مطهری
31188120(074), 33334900(074)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان گلستان: ped-golestan.ir
گرگان- خیابان ولی عصر- عدالت 23
32240601(017)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان گيلان: gilanpdc.ir
رشت- بلوار امام خمینی
33665001-7(013)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان لرستان: ledc.ir
خرم آباد- کیو- بلوار ولایت- بلوار حج
33228001-5(066)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان مازندران: maztozi.ir
ساری- بلوار امیر مازندرانی- روبروی خ وصال شیرازی
33393260(011)
________________________________________
شركت توزيع نيروی برق غرب استان مازندران: bargh-gmaz.ir
نوشهر- بلوار شهید خیریان- نبش خیابان نیرو
52140261-63(011)
________________________________________
شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی: mpedc.ir
اراک- میدان دارایی- خیابان امام موسی صدر
32224024-6(086)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان هرمزگان: site.hedc.co.ir
بندرعباس- بلوار جمهوری اسلامی-جنب شهرک زیتون
31200000(076)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان همدان: edch.ir
همدان- خیابان مهدیه
38252982-6(081)
________________________________________
شرکت توزيع نيروی برق استان یزد: yed.co.ir
یزد- بلوار منتظر قائم
36243111(035)
________________________________________

آدرس مراکز و ادارات برق شهر تهران به تفکیک مناطق شهرداری

در لیست زیر شماره تلفن و آدرس ادارات برق تهران با تفکیک مناطق شهری شهرداری آمده است.
جهت اطلاع از محل اداره برق خود کافیست در قبض برق، بخش منطقه را ملاحظه کنید؛ در صورت نداشتن قبض برق، جهت اطلاع از منطقه ی برق محل سکونت خود با شماره 121 تماس بگیرید.
البته برای اعلام قطعی، خاموشی، سوختن وسایل در اثر نوسان و شکایات برق هم می توانید با شماره تلفن 121(سامانه فوریت های توزیع نیروی برق تهران بزرگ) تماس بگیرید.

منطقه برق شمیران| منطقه 1
22716061-3
میدان قدس- خیابان شهرداری- جنب بیمارستان شهدا
______________________________
منطقه برق افسریه| بخش هایی از مناطق 15و13و14
33708085-6
بزرگراه محلاتی(آهنگ)- نرسیده به خیابان هفده شهریور- تقاطع عارف(مخبر)
______________________________
منطقه برق سینا| منطقه 18
66292903-4
شهرک ولی عصر- بلوار معلم- خ حیدری شمالی- جنب تره بار
______________________________
منطقه برق بهمن| بخش هایی از مناطق 19و16
55463433
ضلع شمالی میدان بهمن- ابتدای خ دارابی
______________________________
منطقه برق خیام| بخش هایی از مناطق 13و12
66705585-94
خیابان امام خمینی- جنب ترمینال فیاض بخش
______________________________
منطقه برق مولوی| بخش هایی از مناطق 14و13و12
33255059
میدان شهدا- نبش خ پیروزی
______________________________
منطقه برق قدس| بخش هایی از مناطق 5و2
44076983
منطقه 05- کاشانی- نبش خیابان جنت آباد
______________________________
منطقه برق دانشگاه| بخش هایی از مناطق 5و2
44963732
خیابان کاشانی- ایستگاه باصفا- جنب شرکت توزیع برق تهران
______________________________
منطقه برق آزادی| بخش هایی از مناطق 22و21
44119756
دهکده المپیک- سه راه چشمه
______________________________
منطقه برق سعادت آباد| بخش هایی از مناطق 5و2
88089864
شهرک غرب- خیابان فرحزادی- جنب مجتمع میلاد نور
______________________________
منطقه برق نیاوران| بخش هایی از مناطق 4و1
22830932-5
چهارراه فرمانیه- نارنجستان هفت
______________________________
منطقه برق بوعلی| بخش هایی از مناطق 4و7و8
77557003
میدان امام حسین- خیابان دماوند- ایستگاه ایران مهر
______________________________
منطقه برق پاسداران| بخش هایی از مناطق 4و3
22288193-5
پاسداران- بالاتر از سه راه فرمانیه- خ اقدسیه- سه راه نسترن
______________________________
منطقه برق هفده شهریور| بخش هایی از مناطق 14و13
33355526
میدان شهدا- خیابان پیروزی- روبروی قنادی خوشه
______________________________
منطقه برق تهرانپارس| بخش هایی از مناطق 13و8و4
77862002-5
تهرانپارس- خیابان فرجام
______________________________
منطقه برق نارمک| بخش هایی از مناطق 4و8
77813685
تهران نو- نبش خیابان داودی(وحیدیه)
______________________________
منطقه برق بیهقی| بخش هایی از مناطق 6و3
88776430-2
خیابان گاندی- کوچه نوزدهم
______________________________
منطقه برق فردوسی| بخش هایی از مناطق 7و6
88823134-5
خیابان طالقانی- بهارشمالی- نبش کوچه ورزنده- پلاک 190
______________________________
منطقه برق سهروردی| منطقه 10
66018488
خیابان آزادی- خ میمنت- نبش طوس
______________________________
منطقه برق فارابی| منطقه 11
66893617-18
نواب- شکوفه شرقی- بین اسکندری جنوبی و آذربایجان
______________________________
منطقه برق رودکی| بخش هایی از مناطق 17و9
66617791-2
سه راه آذری- نبش جرجانی- مقابل پمپ بنزین
______________________________
منطقه برق بعثت| بخش هایی از مناطق 16و15
33159706-7
خیابان خاوران- روبروی ترمینال خاوران

1. شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) شرکتی زیرمجموعه وزارت نیرو است که سال 1348 به نام شرکت مدیریت تولید و انتقال نیروی برق ایران وابسته به وزارت آب و برق آن موقع تاسیس شد. در ماده شش اولین اساسنامه توانیر(مصوب سال هزار و سیصد و چهل و هفت مجلس شورای ملی) آمده است:

موضوع و هدف شرکت: تولید نیروی برق و انتقال و خرید و فروش آن به طور
عمده در شبکه‌های برق ایران و اقدام در به هم پیوستن‌شبکه‌های برق و برای نیل به
این هدف شرکت با رعایت مقررات و قوانین مربوط به برق ایران که برای اجرای مقاصد
شرکت ضروری باشد مجاز به‌اقدامات زیر می‌باشد:
‌الف - همکاری و اشتراک مساعی با سایر موسسات برق اعم از داخلی و خارجی به منظور
تمرکز و هماهنگی امور مربوط به مطالعه جهت ایجاد و‌توسعه تأسیسات تولید و انتقال
نیروی برق و تهیه و اجرای طرح‌های مربوط.
ب - بهره‌برداری از کلیه نیروگاه‌های کشور که برق شبکه‌های برق ایران را تامین
می‌کنند و هم چنین بهره‌برداری از خطوط انتقال نیروی برق و‌تاسیسات وابسته.
ج - فروش برق به طور عمده به مشتریانی که میزان مصرف آنها بیش از پنج هزار کیلووات
ساعت می‌باشد و از شبکه‌های برق ایران کسب نیرو‌می‌کنند.
‌د - ایجاد هر گونه موسسه و شرکت و سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دیگر که به منظور
تدارک وسایل و لوازم تولید و انتقال و توزیع نیروی برق طبق‌اصول فنی و اقتصادی
ضروری تشخیص داده شود.
ه - مشارکت با شرکت‌های برق منطقه‌ای و سازمان‌های آب و برق و سایر تاسیسات فنی و
بازرگانی که در امر تولید و انتقال و توزیع نیروی برق‌مباشرت دارند و سرمایه‌گذاری
در آن موسسات.
‌و - انجام هر گونه عملیات و معاملات طبق اصول بازرگانی.

سال 1381 و در کابینه دولت دوم سید محمد خاتمی، تغییراتی در ساختار و اساسنامه شرکت توانیر به تصویب رسید. هدف از تشکیل شرکت، ساماندهی فعالیت های تصدی دولت در زمینه بهره برداری و توسعه صنعت برق در چارچوب سیاست های وزارت نیرو، راهبری شرکت های زیرمجموعه*، افزایش بازدهی و بهره وری و استفاده مطلوب از امکانات صنعت برق کشور و در صورت لزوم انجام برخی فعالیت های عملیاتی و همچنین کارگزاری وزارت نیرو برای انجام نطارت ها و تدوین برنامه ها می باشد

*. شرکت‌های زیر مجموعه توانیر، 16 شرکت برق منطقه ای، 39 شرکت توزیع برق و شرکت مدیریت شبکه برق ایران** هستند.

**. در ادامه تجدید ساختار صنعت برق ایران، شرکت مدیریت شبکه برق ایران در نیمه دوم سال 1383 فعالیت خود را آغاز کرد.

در بیان اهداف و موضوع فعالیت شرکت مدیریت شبکه برق ایران آمده است:
یک) راهبری و پایش بهره برداری از شبکه تولید و انتقال برق کشور به منظور حفظ پایایی و امنیت شبکه و تامین مطمئن برق کشور
دو) فراهم ساختن امکان دسترسی به شبکه برق کشور برای متقاضیان اعم از دولتی و غیر دولتی به منظور خرید ،فروش و جابجایی (ترانزیت)برق
سه) برقراری شرایط برای خرید و فروش رقابتی برق و ایجاد ،اداره و توسعه بازار و بورس برق
چهار) اتخاذ تدابیر و انجام اقدامات لازم در راستای حصول اطمینان از تامین برق ،گسترش مشارکت بخش غیر دولتی و توسعه رقابت در تولید و توزیع برق در چارچوب سیاستهای وزارت نیرو

2. وزارت نیرو و تاریخچه ای خواندنی از شکل گیری آن:

آغاز تشکیل وزارت آب و برق که سال های بعد به وزارت نیرو تغییر نام و وظیفه پیدا کرد از اولین نظام نامه موسسه برق تهران مصوب مهر سال 1315 که به منظور برق رسانی به منازل و معابر شهر تهران تاسیس شده بود و قانون اجازه تاسیس بنگاه آبیاری (مصوب اردیبهشت سال 1322 مجلس شورای ملی دوره سیزدهم) که وظیفه اش توسعه و اصلاح امور آبیاری کشور بود، به وجود آمد.
وضعیت‌ ساختار اداري‌ دولت‌ پس‌ از مشروطه‌ تا سال 1342 كه‌ وزارت‌ آب‌ و برق‌ تاسیس‌ شد همیشه‌ به شکلی‌ بوده‌ كه‌ ضرورت‌ تمركز امور مربوط به آب‌، برق و انرژی‌ در یك‌ مجموعه‌ منسجم ‌احساس‌ مي‌شد. ‌به وجود آمدن تاسیسات سدهای مخزنی در نقاط مختلف کشور، قانون اجرای انتقال برق از طریق خطوط هوایی و وجود چندین‌ دستگاه‌ كه‌ عهده دار ‌ مساله‌ آب رسانی و برق رسانی ‌بوده‌اند نیز هیچ گاه ‌راهگشاي‌ حل‌ معضلات‌ جامعه‌ نبوده‌ است‌. بنابراین، دیدگاه هاي‌ جدیدي‌ که‌ دخالت‌ موثرتر دولت در امور زیربنایی در بخش های آب، برق و انرژی را ضروری می دانست، همچنان‌ سبب‌ به وجود آمدن‌ طیف‌ وسیعي‌ از دستگاه هاي‌ اجرایي‌ موازی و مشترك‌ گردید كه‌ به‌ نحوي‌ در‌ مساله‌ تامین برق وآب (آشامیدنی،کشاورزی و سایر مصارف) مشغول بودند. اما مشکل اساسی این بود که این دستگاه ها از سیستم، انسجام و هماهنگی خاصی برخوردار نبودند. به این دلیل متولیان امر برآن شدند با تاسیس سازمانی که بتواند وظایف ارایه خدمات آب و برق را درسراسر کشور برعهده بگیرد، موافقت کنند و این ایده در نهایت منجر به ‌تاسیس‌ وزارت‌ آب‌ و برق‌ شد.
لایحه قانون تاسیس "وزارت آب و برق" در اواخر اسفند 1342 به تصویب مجلسین(مجلس شورای ملی و مجلس سنا) رسید.
بر اساس این مصوبه، وظایف اصلی این وزراتخانه عبارت بودند از:
الف- نظارت بر منابع آب کشور و اجرای طرح های تامین آب و انتقال آنها به مراکز مصرف
ب- نظارت بر نحوه جاری شدن فاضلاب شهرها و واحد های صنعتی
ج- اجرای طرح های انتقال و توزیع برق درقالب ایجاد شرکت های برق منطقه ای و نظارت بر نحوه استفاده از برق

"وزارت آب و برق" از سازمان آب تهران، بنگاه برق تهران، بنگاه مستقل آبیاری، اداره کل لوله کشی آب تهران، آب و برق خوزستان، آب و برق کرج و اداره حفاظت از تاسیسات سدهای لار و لتیان و سایرسازمان های دولتی که برای احداث و بهره برداری از سدها و منابع آب وبرق کشور به وجود آمده بودند، تشکیل شد.
با این کار، هم مصرف کنندگان آب و برق و هم شرکت ها و سازمان های متولی این دو صنعت، صاحب یک وزارت خانه با شرح وظایف مشخص شدند.
با تصویب قانون ایجاد سازمان برق ایران (مصوب تیرماه 1346 مجلسین) وزارت آب و برق موظف به تشکیل شرکت های برق منطقه ای جهت اجرای طرح های برق رسانی به سراسر کشور شد. هم چنین با تصویب قانون تاسیس "شرکت های بهره برداری از اراضی زیر سدها در سراسر کشور" به سال 1347، وظایف وزارت آب و برق روز به روز کامل تر و مشخص تر می شد.
پس از ایجاد سازمان انرژی اتمی ایران، قرارشد وظیفه مطالعه و بهره برداری از سایر انرژی های تجدید پذیر به وزارت آب و برق داده شود؛ به همین دلیل مقدمات تشکیل وزارت نیرو برای انجام کلیه امور مربوط به آب وبرق و انرژی های تجدیدپذیر به وجود آمد.
قانون تاسیس "وزارت نیرو" در بیست و هشتم بهمن 1353 به تصویب مجلسین رسید که هدف آن حداکثر استفاده از منابع انرژی و آب کشور و همچنین تهیه و تامین انرژی و آب برای انواع مصارف عمومی شهروندان عنوان شد.
وظایف اساسی وزارت نیرو نوع گسترده و همه جانبه ای از وظایف وزارت آب وبرق پیشین بود. ازجمله مهم ترین این وظایف که در قانون تاسیس به آنها اشاره شده عبارتند از:
الف- مطالعه و تحقیق درباره انواع انرژی و تعیین سیاست ها و اجرای برنامه های انرژی
ب‌- سیاست گذاری، هماهنگی، نظارت و بهره برداری از شرکتها و موسساتی که وظیفه تولید، انتقال و توزیع انرژی درسراسر کشور را به عهده دارند.
ج- مطالعه و شناخت منابع آب کشور و بهره برداری از آنها
د- احداث نیروگاههای برق و تاسیسات تصفیه و آبرسانی در تمام نقاط کشور
ه- ساخت و تولید انواع کالاهای آب و برق

در ادامه تکمیل وظایف وزارت نیرو، در تیرماه 1354 قانون تشکیل شرکت های تامین و توزیع آب و تاسیسات آب وفاضلاب شهرها به تصویب رسید. بر اساس این قانون ایجاد شبکه های جمع آوری و دفع فاضلاب نیز با همکاری شهرداری ها یا بخش خصوصی برعهده وزارت نیرو گذاشته شد.
با تاسیس وزارت نیرو تمامی اختیارات وزارت آب وبرق به وزارت نیرو منتقل شد و حتی بر اساس ماده 9 این قانون سازمان انرژی اتمی ایران از سازمانهای زیرمجموعه وزارت نیرو محسوب شد و در اصلاح ماده 1 قانون وزارت نیرو در بیستم اردیبهشت 1357 ، احداث، تکمیل و بهره برداری از نیروگاههای اتمی نیز از وظایف اصلی وزارت نیرو تلقی شد. براساس ماده 8 این قانون شرکت ملی نفت ایران نیز موظف شد که برنامه های تولید، پالایش و توزیع نفت و گاز را دراختیار وزارت نیرو قرار دهد. البته پس از انقلاب پنجاه وهفت، سازمان انرژی اتمی مستقل و از وزارت نیرو منفک شد.
با وقوع انقلاب پنجاه وهفت و تشکیل شورای انقلاب و تصویب لایحه قانونی راجع به تغییرات وظایف وزارت نیرو مصوب تیرماه 1359، بخشی از وظایف وزارت نیرو به سایرسازمان ها یا وزارت خانه ها منتقل شد. براساس این لایحه تامین و توزیع آب آشامیدنی شهرها به استانداری و شهرداری ها منتقل شد. ادارات آبیاری و تشکیلات مربوط به آنها نیز به وزارت کشاورزی و عمران روستایی واگذار شد. بدین ترتیب یک بار دیگر وظایف وزارت نیرو دست خوش تغییر و تحول شد.
ایران یکی از کشورهایی است که از لحاظ موقعیت جغرافیایی در منطقه خشک و نیم خشک کره زمین قرارگرفته است؛ به همین دلیل موضوع آب همواره مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته و نبود قانون مشخصی دراین زمینه موجب بروز مشکلات حقوقی می شد. با تصویب قانون توزیع عادلانه آب در مجلس اول به تاریخ 16 اسفند 1361، حدود و اختیارات یکی از اساسی ترین وظایف وزارت نیرو که همواره با چالش عمومی روبرو بود، تعیین و مشخص شد. این قانون در 52 ماده، وضعیت چگونگی حفاظت و بهره برداری از منابع آب و حتی فاضلاب را تشریح و هدفمند کرد. درهمین راستا همچنین، قانون تشکیل کمیته بزرگ سدهای بزرگ و کمیته ملی آبیاری و زهکشی با هدف تسهیل عضویت در کمیسیون های بین المللی و انجام مطالعات علمی در این زمینه در تیرماه 1366 به تصویب مجلس دوم رسید.
با پایان یافتن جنگ هشت ساله ایران و عراق، بازسازی و اجرای طرح های عمرانی شدت بیشتری گرفت و دولت و مجلس توجه خود را به تصویب قوانین و اجرای طرح های عمرانی معطوف داشتند. وضعیت بهداشت محیط شهرها و الزام و ضرورت جمع آوری، انتقال و ساماندهی فاضلاب و تاسیسات آب رسانی شهرها و واحدهای صنعتی، مقدمات تصویب قوانینی را دراین زمینه به وجود آورد. به همین منظور، قانون تشکیل شرکت های آب و فاضلاب در اسفند ماه 1369(مجلس سوم به ریاست مهدی کروبی) تصویب شد. براساس این قانون ایجاد و بهره برداری از شبکه های توزیع آب شهری و جمع آوری و انتقال و تصفیه فاضلاب شهرها به شرکت های مستقلی با عنوان شرکت های آب و فاضلاب استانی(که زیر نظر وزارت نیرو انجام وظیفه می کنند) واگذار شد.
بخشی از امورات عمرانی مربوط به آبرسانی روستاها و جمع آوری و دفع فاضلاب های روستایی هنوز تا این تاریخ در اختیار وزارت نیرو قرار نگرفته بود و کماکان برعهده وزارت جهاد سازندگی بود. به منظور یکپارچه سازی وظایف و واگذاری کلیه خدمات آب و برق به مردم ایران و با تصویب کابینه دوم خاتمی در مردادماه 1381 وظایف آب و فاضلاب های روستایی نیز به وزارت نیرو واگذار شد. همچنین برق رسانی به روستاها نیز برعهده وزارت نیرو گذاشته شد.
بدین ترتیب کلیه وظایف تامین و آب رسانی به شهرها و روستاها، ایجاد شبکه ها وتصفیه خانه های فاضلاب شهری و روستایی و تامین و توزیع برق به شهرها و روستاها و مطالعه و استفاده از انرژی های تجدید پذیر از جمله اساسی ترین وظایف وزارت نیرو شد که تا اکنون نیز در حال انجام است.

3. شرکت های برق منطقه ای یکی دیگر از شرکت های زیرمجموعه شرکت توانیر است.

با مصوبه آذر 1343 مجلس شورای ملی و با ایجاد تدریجی شركتهاي برق منطقه ای از این سال  سه وظيفه توليد، انتقال و توزيع نيروی برق به آنها محول گرديد. در سال 1348 با ايجاد شركت توانير وظيفه بهره برداری از تاسيسات توليد و انتقال كه به شبكه سراسری متصل بود به اين شركت محول شد و شركتهای برق منطقه ای، مديريت نيروگاههای محلی را عهده دار شدند. پس از چندی مجددا وظيفه توليد و انتقال به شركتهای برق منطقه ای سپرده شد. به طوری كه ملاحظه می شود شركت های برق منطقه ای از بدو تاسيس هر سه وظيفه توليد، انتقال و توزيع را بر عهده داشتند و امكانات مالی و فنی و نيروی انسانی آنها به تناسب بين اين سه بخش تقسيم می شد. اين شركت ها براي اداره هر يک از اين امور، در تشكيلات خود سه بخش جداگانه (معاونت) توليد، انتقال و توزيع پيش بينی كرده بودند. در بخش توزيع به علت گستردگی حوزه عمل شركت های برق منطقه ای علاوه بر مراكز استان ها در هر يک از شهرستان ها نيز به تناسب وسعت منطقه و تعداد مشتركين يک يا چند واحد به نام امور يا قسمت برق ايجاد شده بود كه كار تامين برق محدوده خود را به عهده داشتند. به همين ترتيب در شهرها و بخش ها نيز واحدهايی براي اين منظور وجود داشت.
هر يک از اين واحد ها از سه بخش فنی، خدمات مشتركين و مالی و اداری تشكيل شده بود كه وظايف محوله را زير نظر رییس واحد انجام مي دادند. افزايش تعداد مشتركين، توسعه حوزه فعاليت شركت ها، رشد سريع و روزافزون تقاضا و مصرف برق از جمله مسایلی است كه ايجاب مي کند به طور مداوم در ساختار و تشكيلات سازمانی و شيوه ها و روش های ارایه خدمات صنعت برق بررسی و مطالعه شده و در مواقع ضروری تغييرات و اصلاحات لازم انجام و اعمال شود. آخرین تغییرات اساسنامه شرکت های برق منطقه ای در دولت دوم سیدمحمد خاتمی (سال 1382) به تصویب رسید.

4. ‌قانون سازمان برق ایران مشتمل بر 23 ماده که در تیرماه 1346 از تصویب نمایندگان مجلس شورای ملی گذشت. در موادی از این قانون، ایجاد و بهره برداری از تاسیسات تولید، انتقال، توزیع و فروش نیروی برق دارای ظوابط و قواعد مشخصی می شود.

5. منظور از دیماند (demand) در صنعت برق، مقدار قدرتی است که از اداره برق خریداری شده است و تجهیزات نصب شده حداکثر این مقدار توان الکتریکی را می توانند به مصرف کننده ارایه دهند(منظور سیستم انتقال و ترانسفورماتور کاهنده ای است که مشترک از آن استفاده می کند).

6. دولت الکترونیک استفاده سهل و آسان از فناوری اطلاعات به منظور توزیع خدمات دولتی به مشتری، به صورت 24 ساعته و 7 روز هفته می‌باشد.

دولت الکترونیک شیوه‌ای برای دولت ها به منظور استفاده از فناوری جدید است که به افراد، تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی، اصلاح کیفیت خدمات و ارایه فرصت های گسترده‌تر برای مشارکت در فرایندها و نمادهای مردم سالار را اعطا می‌کند.

تاریخ ایجاد: دوشنبه, 2 تیر 1399

آخرین ویرایش: 7 مهر 1399

Monday, September 28, 2020